Ngày 12/6/2012, Viện thực hành quyền công tố và kiểm sát xét xử phúc thẩm tại Hà Nội (Viện phúc thẩm 1) có Văn bản số 134/TB-VKSTC-VPT1 thông báo một số kháng nghị có chất lượng tốt của Viện kiểm sát cấp sơ thẩm đã được Tòa án cấp phúc thẩm chấp nhận để các địa phương cùng tham khảo rút kinh nghiệm chung, cụ thể như sau:
1. Về vụ án Trần Văn Huy phạm tội "Giết người" ở Hà Nội:
Khoảng 17 giờ ngày 04/01/2011, Trần Văn Huy, Nguyễn Khắc Lượng, Nguyễn Khắc Trường (sinh năm 1993), Phùng Thế Tài cùng nhau đến dự tiệc cưới anh Ngọc, con trai ông Du. Đến khoảng 20 giờ 30 phút cùng ngày, Lượng điều khiển xe mô tô chở Hải, Trường đi về, Huy ở lại. Khi ra khỏi cổng nhà ông Du thì xe của Lượng bị đổ; anh Hoàng Văn Hưng đứng gần đấy thấy vậy nói: "Bọn Kim Bí nát rượu" dẫn đến Lượng và Trường nói nhau qua lại với anh Hưng, Huy ra can ngăn. Lượng dựng xe tiếp tục chở Trường, Hải đi tiếp. Khi đi được khoảng 300 mét, Lượng bảo quay xe máy lại hỏi xem "Thằng đó là thằng nào có dám chửi nữa không, nếu chửi thì đánh cho nó một trận". Khi quay xe lại cả bọn thấy anh Hưng vẫn đứng ở đó. Lượng, Trường, Hải xuống xe, Lượng xông vào tát vào mặt anh Hưng, anh Hưng dùng gạch ném về phía Lượng; Lượng, Trường cũng nhặt gậy, gạch ném anh Hưng. Lúc này Huy đi từ nhà ông Du ra thấy anh Hưng bỏ chạy thì Huy cùng Lượng, Trường đuổi theo anh Hưng vào nhà ông Du. Vào đến sân nhà ông Du, Trường ném gạch, hất bàn vào người anh Hưng nhưng không trúng, Trường xông vào đạp tiếp một cái vào mặt anh Hưng, Huy áp sát người anh Hưng dùng dao nhọn mang sẵn từ trước đâm hai nhát vào bụng anh Hưng. Hậu quả làm anh Hưng tử vong hồi 22 giờ cùng ngày.
Cáo trạng truy tố Trần Văn Huy, Nguyễn Khắc Lượng, Nguyễn Khắc Trường về tội "Giết người" theo điểm n khoản 1 Điều 93 của Bộ luật Hình sự. Tại phiên toà, Kiểm sát viên giữ nguyên quan điểm truy tố.
Toà sơ thẩm áp dụng điểm n khoản l Điều 93; điểm b, p khoản 1, khoản 2 Điều 46 của Bộ luật Hình sự xử phạt bị cáo Trần Văn Huy 18 năm tù về tội "Giết người"; áp dụng khoản l Điều 245, điểm b, p khoản l, khoản 2 Điều 46 (áp dụng thêm Điều 69, Điều 74 đối với bị cáo Trường) của Bộ luật Hình sự xử phạt bị cáo Lượng 24 tháng tù, bị cáo Trường 15 tháng tù về tội "Gây rối trật tự công cộng".
Viện kiểm sát nhân dân thành phố Hà Nội đã kháng nghị một phần bản án sơ thẩm về tội danh và mức hình phạt đối với các bị cáo Nguyễn Khắc Lượng, Nguyễn Khắc Trường; đề nghị Hội đồng xét xử cấp phúc thẩm sửa bản án sơ thẩm, xét xử các bị cáo Nguyễn Khắc Lượng, Nguyễn Khắc Trường về tội "Giết người" theo qui định tại điểm n khoản l Điều 93 của Bộ luật Hình sự.
Trong vụ án này, tuy các bị cáo không có bàn bạc từ trước về việc đánh anh Hưng nhưng hành vi đuổi theo anh Hưng rồi lần lượt dùng vũ lực tấn công anh Hưng của các bị cáo cho thấy các bị cáo đều thống nhất ý chí đánh cho anh Hưng một trận như ý định ban đầu của Lượng và Trường. Khi tấn công, Lượng và Trường phải biết hành vi của mình là nguy hiểm đến tính mạng, sức khoẻ của anh Hưng nhưng các bị cáo không cần biết hậu quả sẽ xảy ra đối với anh Hưng như thế nào, thực tế hậu quả chết người xảy ra thì phải xác định các bị cáo là đồng phạm trong vụ án giết người. Cấp sơ thẩm quá chú trọng đến tình tiết nguyên nhân trực tiếp dẫn đến anh Hưng chết là do nhát đâm của bị cáo Huy để xét xử và quyết định hình phạt đối với Trường, Lượng về tội "Gây rối trật tự công cộng" là không phản ánh đúng bản chất của vụ án.
Xét thấy kháng nghị phúc thẩm của Viện kiểm sát cấp sơ thẩm là có căn cứ, Toà phúc thẩm Tòa án nhân dân tối cao tại Hà Nội chấp nhận kháng nghị, sửa án sơ thẩm xử phạt bị cáo Nguyễn Khắc Lượng 05 năm tù, bị cáo Nguyễn Khắc Trường 03 năm tù về tội "Giết người".
2. Về vụ án Lê Văn Minh phạm tội "Tàng trữ trái phép chất ma tuý" ở Phú Thọ:
Lê Văn Minh là phạm nhân đang chấp hành hình phạt tù tại Trại giam Tân Lập, tỉnh Phú Thọ về các tội "Giết người" và "Trốn khỏi nơi giam". Khoảng 08 giờ 30 phút ngày 15/4/2011, qua kiểm tra, cán bộ Trại giam đã phát hiện bắt quả tang Minh đang tàng trữ trái phép trên người 01 gói hê rô in, qua giám định có trọng lượng là 2,17 gam. Quá trình điều tra đủ căn cứ xác định: Lê Văn Minh chấp hành hình phạt tù chung thân của bản án hình sự sơ thẩm số 42/HSST ngày 27/03/1996 của Toà án nhân dân tỉnh Hà Bắc (nay là tỉnh Bắc Giang); ngày 05/0l/2010 Tòa án nhân dân tỉnh Phú Thọ đã quyết định giảm thời hạn chấp hành hình phạt tù chung thân cho Minh xuống 20 năm tù; ngày 12/01/2011, Minh tiếp tục được giảm thời hạn chấp hành hình phạt tù 06 tháng.
Án sơ thẩm áp dụng khoản 1 Điều 194, Điều 45; khoản 2 Điều 46; điểm g khoản l Điều 43; Điều 50; khoản 2 Điều 51 của Bộ luật Hình sự xử phạt Lê Văn Minh 03 năm tù về tội "Tàng trữ trái phép chất ma tuý". Tổng hợp với phần còn lại chưa chấp hành của Bản án số 42/HSST ngày 27/03/1996 là 18 năm 02 tháng 20 ngày. Buộc bị cáo phải chấp hành hình phạt chung là 21 năm 02 tháng 20 ngày, thời hạn từ tính từ ngày 15/4/2011.
Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Phú Thọ đã kháng nghị một phần bản án sơ thẩm về quyết định tổng hợp hình phạt.
Trong vụ án này, thời gian thực tế Lê Văn Minh đã chấp hành hình phạt tù là từ thời điểm bị cáo chấp hành Bản án số 42/HSST ngày 27/3/1996. Tính đền thời điểm bị bắt tạm giam ngày 25/5/2011 vì phạm tội "Tàng trữ trái phép chất ma tuý", Lê Văn Minh còn chưa chấp hành hình phạt của Bản án nêu trên là 3 năm 07 tháng 20 ngày tù. Toà án cấp sơ thẩm nhận định thời gian thực tế Lê Văn Minh đã chấp hành án là từ thời điểm được giảm thời hạn chấp hành hình phạt tù chung thân xuống 20 năm tù để tổng hợp hình phạt là chưa chính xác. Toà án cấp phúc thẩm chấp nhận kháng nghị, sửa án sơ thẩm. Áp dụng Điều 51 của Bộ luật Hình sự, tổng hợp hình phạt 03 năm tù về tội "Tàng trữ trái phép chất ma tuý" buộc Lê Văn Minh phải chấp hành hình phạt chung là 06 năm 07 tháng 20 ngày tù. Thời hạn tù tính từ ngày 25/5/2011.
Châu Long
VKSND tỉnh Khánh Hòa