Qua công tác thực hành quyền công tố và kiểm sát xét xử tại phiên tòa phúc thẩm 06 tháng đầu năm 2021, Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Khánh Hòa (Phòng 7) có 01 số lưu ý về tội “Tàng trữ trái phép chất ma túy” đối với Viện kiểm sát nhân dân huyện, thị xã, thành phố như sau:
Thời gian qua, một số vụ án về tội “Tàng trữ trái phép chất ma túy” của các đơn vị bị Tòa án nhân dân cấp 2 tại Đà Nẵng hủy để điều tra xét xử lại vì không đúng tội danh đối với các bị cáo đã có các hành vi chuẩn bị, cung cấp ma túy, địa điểm tìm người sử dụng chất ma túy theo Hướng dẫn tại Tiểu mục 6.1, mục 6, Phần II Thông tư liên tịch số: 17/TTLT-BCA-VKSNDTC-TANDTC-TANDTC-BTP ngày 24/12/2007 của Liên ngành Tư pháp Trung ương hướng dẫn áp dụng một số quy định tại Chương XVIII “Các tội phạm về ma túy” của BLHS năm 1999.
Theo đó, hành vi “Tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy” được hiểu là những hành vi chuẩn bị các điều kiện cần thiết để sử dụng trái phép chất ma túy như bố trí, sắp xếp con người, phương tiện, dụng cụ hoặc cung cấp chất ma túy để người khác sử dụng”. Hành vi này khác và không đồng nhất với tình tiết “phạm tội có tổ chức là hình thức đồng phạm có sự câu kết chặt chẽ giữa những người cùng thực hiện tội phạm. Người tổ chức là người chủ mưu, cầm đầu, chỉ huy việc thực hiện tội phạm”. Yếu tố đồng phạm trong tội Tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy đơn giản hơn, không bắt buộc phải có sự phân công, chỉ đạo, điều hành chặt chẽ các đồng phạm trong tình tiết “phạm tội có tổ chức”. Việc chỉ huy, phân công điều hành chỉ là việc bố trí, sắp xếp, điều hành con người, phương tiện, cung cấp chất ma túy, điểm, phương tiện, dụng cụ… để thực hiện việc sử dụng trái phép chất ma túy.
Tại Khoản 1 Điều 255 BLHS năm 2015 quy định: “Người nào tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy dưới bất kỳ hình thức nào, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm". Như vậy, bất kể người nào đủ năng lực trách nhiệm hình sự có hành vi tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy đều là chủ thể của tội phạm, không loại trừ trường họp đó là người nghiện ma túy. Ngoài ra, tham khảo hướng dẫn của Tòa án nhân dân tối cao tại Công văn số 89/TANDTC-PC ngày 30/6/2020 về Thông báo kết quả giải đáp trực tuyến một số vướng mắc trong xét xử thì “...hành vi cung cấp ma túy cho người khác sử dụng là một trong các hành vi “Tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy Người có hành vi này bị xử lý theo quy định tại Điều 255 của BLHS”. Do vậy, người nghiện ma túy có hành vi cung cấp chất ma túy cho người nghiện ma túy khác sử dụng tại địa điểm thuộc quyền sở hữu, chiếm hữu hoặc quản lý của mình thì có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội “Tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy”.
Phòng 7 - VKSND tỉnh Khánh Hòa